Als vader wil je er het liefst altijd voor jouw kinderen zijn. Echter is dit niet altijd eenvoudig te combineren met werk en andere bezigheden. Zo kunnen er verschillende factoren een grote rol spelen bij het opvoeden van de kinderen, waardoor het niet altijd eenvoudig is. Met inzicht in de twaalf communicatieblokkades kan je ervoor zorgen dat het vaderschap je beter afgaat.
Onbewust een verkeerde boodschap overbrengen
De communicatieblokkades zijn veel voorkomende valkuilen waar ouders in kunnen vallen in het contact met hun kinderen. Dit zorgt ervoor dat het echte contact met je kind minder wordt naast een aantal andere negatieve effecten. Je kunt deze situaties voorkomen door te letten op de communicatie. Bij de blokkades zitten verschillende JIJ-boodschappen. Dit wil zeggen dat het kind hier een verborgen boodschap uit op kan maken en een andere conclusie dan jij kan trekken. Het helpt om je hier bewust van te zijn.
1. Een bevel geven
De eerste communicatieblokkade is bevelen, commanderen en dirigeren. Jij zegt als ouder wat je kind moet gaan doen. Zo kan het bijvoorbeeld zijn dat jouw kind zijn huiswerk moet maken, dat deze op een bepaalde tijd thuis moet zijn of moet gaan spelen met het kind. In dit geval luister je niet naar de behoeften van het kind. Het kind moet immers doen wat jij wilt en niet waar hij of zij behoefte aan heeft. Hierdoor gaat jouw kind zich op dat moment aanpassen. Dit heeft uiteindelijk invloed op de relatie met jou als ouder.
2. Waarschuwingen en dreigingen geven
Ook waarschuwen, berispen en dreigen valt onder de communicatieblokkades. Je wijst jouw kind ongetwijfeld op de gevolgen van bepaalde handelingen. Denk daarbij aan het waarschuwen dat jouw kind naar zijn kamer moet als hij iets doet. Hiermee kun je ervoor zorgen dat jouw kind angstig wordt en er een conflict ontstaat. Ook hiermee houd je namelijk geen rekening met de behoeften van jouw kind, maar zal je juist een tegenwoord gaan krijgen. Daarnaast zullen ze grenzen op een negatieve manier ontdekken.
3. Preken en vermanen
Preken, vermanen of moraliseren behoort ook tot het opvoeden van jouw kind. Je wilt jouw kind ergens op wijzen door te zeggen wat deze zou moeten doen. Alleen leg je hiermee weer een verplichting van buitenaf op. Hiermee kan wederom verzet komen. Ook kan je kind als ontvanger het idee krijgen dat jij hem of haar geen eigen oordeel toevertrouwt. Niet alleen zal hier na verloop van tijd een conflict uitkomen, ook kan het zijn dat er schuldgevoelens bij komen kijken.
4. Adviseren op basis van jouw gevoel
Adviseren, suggesties vragen en oplossingen geven zijn ook een valkuil waarmee je het opvoeden van jouw kind moeilijker kunt maken. Je bent al snel geneigd om te vertellen hoe een probleem opgelost kan worden of welke adviezen jij hiervoor in het achterhoofd hebt. Echter geeft dit ook weer aan dat je geen vertrouwen hebt in het oordeel van een kind of niet zeker weet of hij of zij het zelf op kan lossen. Je wekt hiermee een bepaalde vorm van aanhankelijkheid op. Door het idee te geven dat jij het beter denkt te weten kan er ook een minderwaardigheidsgevoel ontstaan en een gevoel van onbegrip.
5. De les lezen
De les lezen en logische argumenten aanvoeren kan ook een grote valkuil zijn. Je probeert namelijk jouw invloed uit te oefenen door met feiten en tegenargumenten te komen. Ook deel je graag jouw eigen mening en informatie. Een veel gebruikte zin is ‘Doe iets een ander niet aan als je het zelf ook niet leuk vindt’. Dit kan tot een defensieve houding van jouw kind leiden of geef je hem het gevoel dat hij geen gelijk heeft. Dit kan tot eindeloze discussies gaan leiden.
6. Een negatief oordeel geven
Het niet luisteren van een kind kan ook komen doordat jij gaat oordelen, kritiseren of het er niet mee eens bent. Je geeft hierdoor een negatieve evaluatie van jouw kind. Dit zou je juist om mogen draaien, zodat het kind zichzelf niet ook op deze manier gaat beoordelen. De onmacht van het kind kan uiteindelijk weer tot gedragingen leiden die jij juist niet wilt hebben en je zult zelf ook kritiek gaan krijgen. Ook kan er uit angst veel achtergehouden worden. Een kind is immers bang dat je wederom gaat zeggen dat iets niet goed is en de band verslechtert.
7. Altijd een positief oordeel geven
Een positief oordeel, het prijzen en het ermee eens zijn, kan echter ook weer negatief werken. Je kan het immers niet altijd met jouw kind eens zijn. Het kind zal zich in dit geval weer af gaan vragen of hij of zij het echt wel goed doet of dat het gezegd wordt omdat je de positieve ouder wilt zijn. Dit kan een verkeerd zelfbeeld op gaan leveren en als je dan een keer geen oordeel geeft, zal dit tot vragen gaan leiden. Het gevolg is onbegrip bij je kind.
8. Belachelijk maken leidt tot een verkeerd zelfbeeld
Schelden en belachelijk maken is ook een communicatieblokkade die vermeden mag worden. Als je bijvoorbeeld zegt dat jouw kind iets alleen maar doet voor aandacht, zal dit van kwaad tot erger leiden. Daarbij kan het gedrag een verkeerde kant op gaan. Realistisch kijken naar gedrag zal er namelijk niet meer inzitten. Het zelfbeeld van jouw kind raakt beschadigd en een kind voelt zich niet meer geliefd.
9. Eigen diagnoses stellen
Als ouder kan je ook snel geneigd zijn om te analyseren, interpreteren en een diagnose te stellen. Zo wil je bijvoorbeeld ook verschillende motieven aanhalen bij gedrag van jouw kind. Echter kan dit frustrerend opgevat worden, waardoor het kind zich weer op een andere manier gaat gedragen en niet meer gaat luisteren. Als je het als ouder toevallig een keer bij het goede eind hebt, kan dit het kind weer verlegen maken.
10. Te veel geruststellen werkt averechts
Als ouder wil je ook altijd dat jouw kind zich beter gaat voelen. In bepaalde situaties gaan ouders daarom al snel over op geruststellen, troosten en ondersteunen. Echter doe je dit onbewust om de gevoelens uit de weg te gaan, zal je kind door geruststelling zich niet begrepen kunnen voelen. Ook kan het zijn dat jouw kind gaat onthouden dat deze gevoelens niet zouden mogen, waardoor er weer andere gedragingen uitkomen.
11. Ondervragingen naar het kind
Als een kind iets doet, zoek je hier als ouder een oorzaak in. Je gaat daardoor verschillende vragen stellen, ondervragen of onderzoeken. Alleen kan dit achterdochtig overkomen. Het kind gaat zich hierdoor bewust worden van eventuele strikvragen en zich bedreigd voelen. Als je te veel door gaat vragen en gaat onderzoeken kan het ook zijn dat het kind het idee heeft dat jij de problemen op wilt gaan lossen, terwijl het kind op eigen benen wil staan.
12. Afleiden van problemen
Afleiden van het probleem is de laatste communicatieblokkade die niet vergeten mag worden. Daarbij horen sarcasme, afleiden en het probleem verleggen. Als jouw kind ergens meezit, is het dus niet handig dat je het over iets leuks wilt hebben. Jouw kind zal zich niet gehoord voelen en het idee hebben dat het probleem niet interessant genoeg is. Als jouw kind ergens meekomt, mag je het dus serieus nemen en je kind als een gelijke behandelen. Wil je weten op welke manier je kan voorkomen dat je de twaalf communicatieblokkades inzet? Luister dan mijn podcast over de twaalf communicatieblokkades (min. 10:17) waarin ik een drie-stappenplan heb opgenomen.
